تلسکوپ فضایی هابل اولین تلسکوپ نوری است که به طور مشترک توسط ناسا و آژانس فضایی اروپایی ساخته و به راه انداخته شده است.تلسکوپ فضایی هابل ، تلسکوپی با قطر آینه 4/2 متر ، 14 متر طول ، 5 متر عرض و 11500 کیلوگرم وزن است که در آوریل سال 1990 در مدار زمین قرار گرفت . این تلسکوپ به نام ادوین هابل منجم آمریکایی، هابل نامگذاری شده است(۱۹۵۳ – ۱۸۸۹).
پیشنهاد اینکه تلسکوپی در فضا قرار داده شود در سال ۱۹۲۳ مورد بحث قرار گرفت. در سال ۱۹۶۹، لیمان اسپیتزر (Lyman Spitzer) اختر فیزیکدان، حمایت منجمان دیگر را برای ساخت این تلسکوپ جمع کرد. در همان سال انجمن ملی علوم، موافقت خود را برای پروژه تلسکوپ فضایی بزرگ (LST) توسط کنگره آمریکا به تصویب رساند و در سال ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ طراحی و ساخته شد.
هابل ، بزرگترین تلسکوپ ساخت بشر نیست . اما اهمیت ویژه آن از این جهت است که در مداری به فاصله 500 کیلومتری سطح زمین قرار دارد و از اثرات مختل کننده جو زمین به دور است. این امر امکان می‌دهد تا جزئیات دقیقتری نسبت به تلسکوپهای مستقر در زمین دیده شوند و نیز طول موجهایی مثل فرابنفش که به سطح زمین نمی‌رسند قابل مشاهده باشند.
کمی پس از پرتاب معلوم شد که آینه اصلی HST دارای ابیراهی کروی است و این نقصی است که باعث می‌شود که تصویرها حاوی 15 درصد نور متمرکز شده باشند و باقی به صورت نامشخص پخش شود. این نقص ، در نهایت با تجهیزات آزمایشی معیوبی مرتبط می‌شد که سالها قبل از پرتاب موقع ساختن آینه بکار رفته بود. اگر چه پردازش شدید رابانه‌ای توانسته بود بیشتر مشکلات تصویرها را بر طرف کند و مشاهدات طیف نوری را همچنان به انجام برساند، توانایی تلسکوپ در ایجاد تصویر اجسام ضعیف نسل آنهایی که در لبه عالم قرار دارند از بین رفته بود.
آخرین ماموریت تعمیراتی هابل در سال ۲۰۰۲ میلادی انجام شد. در این ماموریت با تعویض بخش‌هایی از تلسکوپ فضایی، کارایی آن به میزان زیادی افزایش یافت. در این ماموریت صفحات خورشیدی تلسکوپ فضایی که آسیب دیده بودند، تعویض شدند. منبع تغذیهٔ نیروی الکتریکی که انرژی تلسکوپ را فراهم می‌کرد به کلی تعویض شد و برای این کار برق تلسکوپ فضایی برای اولین بار در فضا قطع شد و ارتباطش با مرکز کنترل و فرماندهی روی زمین هم همینطور. همچنین در این مأموریت، دوربین فروسرخ NICMOS که به دلیل مشکل سیستم خنک‌کننده بلااستفاده مانده بود، تعمیر و راه‌اندازی شد. علاوه بر همهٔ این اصلاحات مهندسان ناسا دوربین بسیار قوی جدید خود موسوم به دوربین پیشرفتهٔ نقشه برداری را روی تلسکوپ فضایی نصب کردند. عکسهای خارق العادهٔ این دوربین، تا مدتها مورد بحث مجامع علمی جهان بود.
تلسکوپ فضایی هابل هم مانند بسیاری از ماموریتهای فضایی موفق دیگر بیشتر از آنچه که پیش‌بینی می‌شد، کار کرده‌است و زمزمه‌ها دربارهٔ بازنشستگی‌اش به گوش می‌رسد. در مورد زمان پایان کار هابل و چگونگی پایان کارش حرفها متفاوت است. اما چیزی که آشکار است این است که تا تلسکوپ فضایی بعدی آمادهٔ رفتن به فضا نباشد، این اتفاق نمی‌افتد. در روز شنبه ۱۶ مه ۲۰۰۹ تلسکوپ فضایی هابل تعمیر اساسی شد. این اولین تعمیر یک شی فضایی است شامل تعویض برخی باتری‌های آن و همچنین دوربین اصلی آن است. انتظار می‌رود پس از این تعمیر این تلسکوپ بتواند ۸ سال دیگر نیز کار کند.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر